Karta ewidencyjna obiektu

Nr ewidencyjny:

Nazwa obiektu:

Kolegium jezuickie

Czas powstania obiektu:
XVII/ XVIII w.

Adres obiektu:

Powstańców 1

Przeznaczenie pierwotne:

Kolegium jezuickie

Użytkowanie obecne:

Plebania kościoła Bożego Ciała parafii rzymsko - katolickiej p.w. Św. Mikołaja

Krótki opis obiektu:

W latach 70-tych XX w. częściowo zrekonstruowano budynek kolegium zniszczonego w wyniku działań wojennych. Odtworzono jedynie część przylegającą do prezbiterium kościoła Bożego Ciała będącą przedłużeniem samego kościoła. Nie odtworzono zburzonego skrzydła łączącego budynek kolegium z ewangelickim kościołem garnizonowym jak również budynków pełniących rolę spichlerzy na wschodniej elewacji obiektu. Z resztek skrzydła pozostał ryzalit z wejściem do budynku od strony dziedzińca. Na elewacji wschodniej wmurowany późnorenesansowy portal z piaskowca obok którego zgromadzono fragmenty dekoracji kamieniarskich ze starego miasta. Na elewacji płn. (pomalowany) barokowy, główny portal wejściowy zwieńczony eliptycznie z dekoracją rzeźbiarską nad drzwiami. Drzwi dwuskrzydłowe, przeszklone w części koszowego sklepienia otworu. Na prawo od portalu tabliczki informacyjne o pozakościelnych instytucjach działajacych w budynku. Wszystkie elewacje podzielone pilastrami z bazą w połowie portalu wejściowego zwieńczone głowicami na wysokości okien II p. Wszystkie okna prostokątne, na elewacji płn. w ozdobnych obramowaniach z gzymsami nadokiennymi w parterze i I p. Podziały pionowe elewacji płn. widziane w perspektywie wąskiej ul. Partyzantów podkreślają wertykalny charakter budynku, natomiast biegnący wokół zespołu budynków gzyms podokapowy w połączeniu z zakończeniem pilastrów i wnękami okiennymi stanowi interesującą formę barokowego szczytu budynku.

Historia obiektu:

1653 r. - Jezuici sprowadzeni do Głogowa wykupują plac pod budowę kościoła i kolegium.
1696 r. - Budowa kościoła i kolegium w stylu barokowym wg projektu arch. włoskiego Giulio Simonettiego.
1711 r. - Pożar budynku od uderzenia pioruna.
1713 r. - Odbudowa spalonego budynku pod kierunkiem wrocławskiego budowniczego Peitnera.
1776 r. - kasacja zakonu Jezuitów
1795-1797 - restauracja kościoła i kolegium pod kierunkiem architekta Aloysa Molinariego.
Od 1886 r. do II wojny budynek jest siedzibą liceum katolickiego.
k. XIX w. wmurowanie w szczycie wsch. portalu z kamienicy Rynek 26 autorstwa Johanna Pola. Portal ten był tylko dekoracją elewacji nigdy nie pełnił funkcji wejścia do budynku.
1945 r. - Zniszczenia w wyniku działań wojennych.
Lata 70 - te XX w. częściowa odbudowa budynku kolegium z przeznaczeniem na plebanię.
Po roku 1966 Dom Rekolekcyjny oraz siedziba Klubu Inteligencji Katolickiej.
1995 r. Budynek otynkowano i pomalowano.
W lipcu 2002 r. adaptacja pomieszczeń klasztornych dla Centrum Młodzieżowego.
Obecnie budynek pełni funkcję plebanii oraz domu parafialnego i rekolekcyjnego kościoła Bożego Ciała parafii rzymskokatolickiej p.w. Świętego Mikołaja.

Zmiana bryły zewnętrznej (zniszczenia, przebudowa, remonty itp.):

17. 03. 1945 r.- spalenie klasztoru.
07. 07. 1945 r. - rozpoczęcie odbudowy.
W trakcie odbudowy spalonego klasztoru w latach 1946 - 1950 elewacja południowa budynku zostaje pozbawiona skrzydła łączącego kolegium z ewangelickim kościołem garnizonowym. Szczątkowy fragment skrzydła, zamieniony w ryzalit z wejściem od strony dziedzińca pełni funkcję komunikacyjną wewnątrz obiektu na co wskazują współczesne duże okna doświetlające klatkę schodową.
Podziały na ryzalicie niedostosowane do historycznej części budynku, elewacja zubożona o dekoracje występujące na elewacji płn. (np. brak głowic pilastrów, nadwieszony okap nad wejsciem).
Ze szczytu wschodniego usunięto lukarnę dachową, barokowe głowice pilastrów oraz ozdobne nadproża okien I p.
Fotografia z 2011 r. nie wykazuje zmian w wyglądzie budynku w porównaniu z wizualizacją wcześniejszą.

Uwagi różne:

Obiekt zlokalizowany jest w m.p.z.p. Starego Miasta z 1999 r. na terenie oznaczonym symbolem 43UP,
43UP - obiekt sakralny - użytkowanie bez zmian,
a) obiekt zabytkowy - wszelkie prace budowlane należy prowadzić po uprzednim uzyskaniu formalnego zezwolenia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków,

Bibliografia:

1. Sylwia Malcher - "Kolegium jezuickie" - Encyklopedia Ziemi Głogowskiej - zeszyt 13 z 1994 r.
2. Zbigniew Rybka - "Teatr jezuicki" - Encyklopedia Ziemi Głogowskiej - zeszyt 2 z 1993 r.
3. "Głogów - zarys monografii miasta pod redakcją Krystyna Matwijowskiego. Rozdział V. Czasy nowozytne. Życie codzienne. Rozdział XIII. Odbudowa życia religijnego.

Źródła ikonograficzne:

1. Zbliżenia - Widoki Głogowa. Herder - Institut Marburg 1997.
2. Reprinty map przedwojennego Głogowa będące w posiadaniu DGP.
3. Ikonografia historyczna ze zbiorów Rafaela Rokaszewicza.
4. "Głogów - zarys monografii miasta" pod redakcją Krystyna Matwijowskiego - str. 217

Opracowanie karty ewidencyjnej:

tekst: Anna Maria Raś, Edyta Wojtowicz, Bogdan Samorek
zdjęcia: Bogdan Samorek, Leszek Nowicki
plany i rysunki: Bogdan Samorek
opracowanie strony internetowej: Leszek Nowicki

Miejsce przechowywania negatywów:

Wydział Gospodarki Przestrzennej i Architektury
Dział Gospodarki Przestrzennej
Urzędu Miejskiego w Głogowie.

Data założenia karty:

09.12.2003r.